Seminarium z cyklu „Problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych”
O seminarium
Celem seminarium jest stworzenie forum wymiany myśli i doświadczeń z zakresu metodologii badania organizacji działających w sektorze publicznym i na rzecz tego sektora, a także społeczeństwa. Seminarium jest poświęcone wybranym i kompleksowym aspektom metodologicznym wynikających z wyłaniających się paradygmatów badawczych i przyjętych tradycji badawczych adaptujących nowe trendy.
Seminarium ma charakter interdyscyplinarny – podczas niego omawiane są tematy z perspektywy różnych dyscyplin naukowych i orientacji metodologicznych. Podejmowane będą zagadnienia związane z badaniami w ramach funkcji zarządzania, obszarów funkcjonowania organizacji, jak i z uwzględnieniem różnych form organizacyjnych (instytucje administracji publicznej, jednostki użyteczności publicznej, przedsiębiorstwa państwowe, ale także organizacje prowadzące działalność o charakterze publicznym, ukierunkowanym na społeczeństwo).
W związku z rosnącą profesjonalizacją badań w obszarze zarządzania publicznego pojawia się wyraźna potrzeba rozwijania dyskusji nie tylko w obszarze teoretycznym, ale właśnie metodologicznym. Z tego względu zamierzeniem organizatorów jest stworzenie platformy wymiany doświadczeń przedstawicieli różnych dyscyplin i tworzenie okazji do dyskusji na temat opracowywania rozwiązań metodologicznych dla badań interdyscyplinarnych w obszarze zarządzania publicznego.
W szczególności będziemy chcieli podjąć zagadnienia związane z:
- dylematami metodologicznymi związanymi z realizacją badań w określonych dyscyplinach naukowych, jak i w badaniach interdyscyplinarnych,
- nowościami metodologicznymi wynikającymi z rozwoju technik analizy, wspomaganej technologią komputerową, ewolucji podejść badawczych,
- wymianą doświadczeń z zakresu metodologii badania w szeroko pojętej sferze publicznej, prywatnej i społecznej;
a także kontynuować wątki określone dla wcześniejszego seminarium:
- wybrane i kompleksowe aspekty metodologiczne wynikające z wyłaniających się paradygmatów badawczych i przyjętych tradycji badawczych adaptujących nowe trendy, z perspektywy różnych dyscyplin naukowych i orientacji metodologicznych;
- sposoby uzasadniania rozstrzygnięć metodologicznych wybranych dla rozwiązywania problemu badawczego z perspektywy badacza (autora tekstów naukowych), jak i odbiorcy (środowisko naukowe, w tym recenzenci, praktycy).
Prowadzącymi seminaria są pracownicy naukowi, reprezentujący różne szkoły badawcze i podejścia metodologiczne, jak również praktycy związani z wybranym problemem badawczym. Organizatorzy liczą, że dyskusja taka może mieć wymiar bardzo praktyczny przyczyniając się do integracji środowiska akademickiego i owocując w powstawaniu nowych zespołów badawczych.
Seminarium adresowane jest do wszystkich pracowników naukowych, doktorantów i inne osoby przygotowujące bądź realizujące badania społeczno-ekonomiczne.
Organizatorem seminarium jest Katedra Zarządzania Organizacjami Publicznymi. Pytania związane z seminarium prosimy przesyłać na adres: marek.cwiklicki@uek.krakow.pl. Ze względu na warsztatowy charakter seminarium liczba miejsc jest ograniczona. O uczestnictwie decyduje pierwszeństwo zgłoszenia.
Seminaria organizowane są w cyklach miesięcznych.
Relacje ze spotkań seminaryjnych
XIII spotkanie, 7 grudnia 2021
W dniu 7 grudnia 2021 r. odbyło się wyjątkowe spotkanie seminaryjne. Tym razem gościliśmy aż dwóch prowadzących: prof. dr hab. Beatę Glinkę i prof. dr hab. Wojciecha Czakona. Dobór prelegentów nie był przypadkowy, ponieważ są oni autorami jednej z bardziej cenionych w tym roku książek poświęconych metodologii zarządzania, a mianowicie monografii pt. Podstawy badań jakościowych wydanej przez PWE. W trakcie wystąpienia omówiono temat: Dane w badaniach jakościowych: skąd i jak je pozyskać, jak je analizować i interpretować? W prezentacji prelegenci wyjaśnili nie tylko źródła danych jakościowych, ale i schematy postępowań od początkowych etapów do końcowych, kończących się syntezą wyników badań.
XXII spotkanie, 22 października 2021
W dniu 22 października 2021 r. na spotkaniu seminaryjnym prowadzonym przez prof. UJ dr hab. Reginę Lenart-Gansiciec podjęto temat ryzyk związanych z realizacją badań z wykorzystaniem systematycznego przeglądu literatury wraz ze sposobami ich minimalizowania. Pani Profesor, na kanwie swoich rozważań opublikowanych w książce pt. Systematyczny przegląd literatury w naukach społecznych oraz badań nad crowdsourcingiem naukowym, przedstawiła ryzyka mogące się pojawić w trakcie badań opartych na SPL. Podczas wystąpienia wskazywano między innymi na niewłaściwe wdrożenie procedury SPL, zły dobór słów kluczowych, niedobór literatury, a także niepoprawne sformułowanie pytania badawczego.
XXI spotkanie, 28 września 2021
28 września 2021 odbyło się XXI seminarium z cyklu „Problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych”. Prelegentem był dr David M. Herold z Vienna University of Economics and Business. Wyjątkowo spotkanie prowadzone było w języku angielskim. Tematem spotkania było budowanie teorii (theory development). W trakcie wystąpienia było poruszone zagadnienie czym jest teoria a czym nie jest i jak przyczyniać się do tworzenia nowych wątków teoretycznych. Kluczowym punktem było także formułowanie logiki wywodu uwzględniającej główne kwestie określające wkład w rozwój teorii na przykładzie pisania abstraktu. Oprócz powyższego podjęto temat publikacji w czasopismach wysokopunktowanych.
XX spotkanie, 14 marca 2021
14 marca 2021 odbyło się XX seminarium z cyklu „Problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych”. Podczas spotkania został poruszony temat metodologii badania kultury procesów funkcjonowania organizacji. Prelegent, dr hab. Robert Geisler, prof. UO, podzielił się doświadczeniami związanymi z prowadzeniem badań etnograficznych w luksemburskim stowarzyszeniu moving.lab. W trakcie prezentacji przedstawiona została również specyfika metodologii etnograficznej, w tym jej założenia, tradycje, podwaliny teoretyczne oraz wykorzystywane narzędzia i tok postępowania badawczego. Dyskusja po prelekcji skoncentrowana była na możliwości zastosowania omawianego podejścia w badaniach organizacji należących do sektora publicznego, w tym przede wszystkim na wyzwaniach i korzyściach, które wiążą się z omawianą metodologią.
XIX spotkanie, 3 listopada 2020
XVIII spotkanie, 1 czerwca 2020
1 czerwca 2020 r. odbyło się kolejne seminarium z cyklu problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Po raz pierwszy spotkanie miało formę zdalną i zostało zrealizowane za pośrednictwem platformy Zoom. Seminarium zostało poświęcone możliwościom realizacji zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) za pośrednictwem internetu. Spotkanie zostało podzielone na trzy części. W pierwszej z nich prof. Marek Ćwiklicki przedstawił specyfikę oraz odmiany analizowanej techniki. Następnie mgr Kamila Pilch zaprezentowała wnioski z badań własnych zrealizowanych z wykorzystaniem on-line video group. Na zakończeniem dr Michał Żabiński omówił możliwości i opcje konfiguracyjne programu zoom, które mogą być wykorzystane przy realizacji wywiadów grupowych.
XVII spotkanie, 12 lutego 2020
12 lutego 2020 r. miało miejsce pierwsze w bieżącym roku kalendarzowym seminarium metodologiczne. Spotkanie realizowane w ramach zagadnień problemowych podejmowanych w projekcie Rewolucja 4.0 poświęcono zagadnieniu podstawowych planów badawczych i metodologii projektowania eksperymentów. Spotkanie poprowadził prof. UJ dr hab. Romuald Polczyk z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przedyskutował on rolę mediatorów i moderatorów w modelach stosowanych w eksperymentach. Dyskusja, która odbyła się po prezentacji związana była z omówieniem ograniczeń realizacji eksperymentów i wytycznymi dla doboru próby badawczej. Spotkanie zakończyło przedstawienie możliwości wykorzystania biznesowej gry symulacyjnej do badań jako metody nawiązującej do idei eksperymentów.
XVI spotkanie, 16 grudnia 2019
16.12.2019 odbyło się kolejne, szesnaste już i ostatnie w 2019 r. seminarium z cyklu problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Wygłoszona przez prof. UEK, dr hab. Marka Ćwiklickiego prezentacja poświęcona została metodyce przeglądu zakresu literatury (scoping review). Podczas wystąpienia prof. Ćwiklicki wskazał cechy charakterystyczne metody, scharakteryzował etapy postępowania oraz omówił różnice pomiędzy scoping review a systematycznym przeglądem literatury. Prezentacja została zilustrowana praktycznym przykładem wykorzystania metody, co pozwoliło na wskazanie korzyści i wyzwań związanych z jej stosowaniem.
XV spotkanie, 4 listopada 2019
XIV spotkanie, 15 maja 2019 r.
15 maja br. odbyło się kolejne seminarium z cyklu problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Tematem spotkania było zagadnienie modelowania bayesowskiego w kontekście big data i uczenia maszynowego. Prowadzący spotkanie, dr Krzysztof Beck, z Uczelni Łazarskiego, przedstawił założenia metody wnioskowania bayesowskiego, w tym interpretację prawdopodobieństwa subiektywnego oraz formalny opis wnioskowania. Dodatkowo uczestnicy mieli możliwość praktycznego zastosowania zaprezentowanej metody z wykorzystaniem pakietu R.
XIII spotkanie, 17 kwietnia 2019 r.
17.04 odbyło się XIII seminarium z cyklu problemy metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Spotkanie poprowadzone przez prof. UJ dr hab. Jolantę Perek-Białas poświęcone zostało doborowi próby i wynikającym z niego konsekwencjom analitycznym. W trakcie prezentacji przedstawione zostały zarówno probabilistyczne, jak i nieprobabilistyczne strategie doboru oraz praktyczne implikacje wynikające z przyjęcia określonego planu. Temat okazał się szczególnie interesujący dla uczestników, ponieważ właściwe zaprojektowanie próby stanowi jeden z ważniejszych elementów procesu badawczego a podjęte decyzje mają wpływ na proces analizy i interpretacji danych.
XII spotkanie, 24 października 2018 r.
XI spotkanie, 6 czerwca 2018 r.
6 czerwca odbyło się ostatnie w roku akademickim 2017/2018 seminarium poświęcone problemom metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Spotkanie poprowadzone przez prof. dr hab. Adama Sagana z Katedry Analizy Rynku i Badań Marketingowych dotyczyło przyczynowości w badaniach empirycznych. Podjęty temat stanowił kontynuację wątków poruszonych podczas jednego z poprzednich spotkań. Tym razem, w trakcie prezentacji, został omówiony problem przyczynowości w układach wielopoziomowych.
X spotkanie, 16 maja 2018 r.
16 maja miało miejsce przedostatnie w roku akademickim 2017/2018 seminarium metodologiczne. Prof. UEK dr hab. Marek Ćwiklicki wygłosił prezentację pt. Jak (nie) opisywać badań metodą studium przypadku. W trakcie prezentacji omówiono zagadnienie rygoru metodologicznego z perspektywy paradygmatu pozytywistycznego i interpretatywnego. Zasadniczą część spotkania zajęło omówienie praktyk publikacyjnych opisu badań metodą studium przypadku zidentyfikowanych na podstawie analizy artykułów naukowych opublikowanych w latach 2012-2016 w krajowych czasopismach z zakresu zarządzania
IX spotkanie, 25 kwietnia 2018 r.
25 kwietnia br. odbyło się IX spotkanie w ramach seminarium poświęconego problemom metodologii nauk społeczno-ekonomicznych. Prof. dr hab. Adam Sagan z Katedry Analizy Rynku i Badań Marketingowych przedstawił temat dotyczący przyczynowości w badaniach empirycznych. Poprawna identyfikacja zależności przyczynowych jest jednym z podstawowych celów badawczych. Podczas wystąpienia szczególna uwaga została poświęcona problemom kontroli zmiennych oraz oceny zależności przyczynowych. Temat okazał się niezwykle inspirujący dla uczestników dlatego postanowiono powrócić do niego na kolejnym spotkaniu.
VIII spotkanie, 28 marca 2018 r.
Kolejne spotkanie w semestrze letnim, 28 marca 2018 r., poprowadziła dr Jolanta Mirek z Katedry Analizy Rynku i Badań Marketingowych. Tematem wiodącym były błędy w pytaniach kwestionariuszowych. Przedstawione wytyczne dla poprawnego konstruowania kwestionariusza ankiety zostały zilustrowane przykładami jak nie należy formułować pytań. Omówiliśmy także sytuacje, w których źle zbudowane pytanie potrafi być obarczone kilkoma wadami. W trakcie dyskusji podjęto wątek realizacji badań ankietowych z wykorzystaniem papierowego i elektronicznego kwestionariusza.
VII spotkanie, 21 lutego 2018 r.
W pierwszym spotkaniu w semestrze letnim, 21 lutego 2018 r., dr Grzegorz Bryda z Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Laboratorium Socjologii Jakościowej (CAQDAS TM LAB) i Pracowni Fokusowej w Instytucie Socjologii UJ przedstawił zagadnienie komputerowej analizie danych jakościowych (CAQDAS). Podczas spotkania zostały zaprezentowane główne funkcjonalności oprogramowania wspierającego analizę danych nieustrukturyzowanych, ilustrując to analizą pola semantycznego i analizą treści. Omówiono także główne różnice w popularnych programach CAQDAS, jak i zademonstrowano sposoby analiz ilościowych możliwych do przeprowadzenia w QDA Miner.
VI spotkanie, 17 stycznia 2018 r.
W dniu 17 stycznia 2018 r. miało miejsce ostatnie w semestrze zimowym spotkanie naukowców zainteresowanych metodologią nauk społeczno-ekonomicznym. Podjętym temat to „Przesłanki stosowania grup fokusowych”, a prowadzącą była mgr Kamila Pilch, z Zakładu Zarządzania Organizacjami Publicznymi Katedry Administracji Publicznej. W trakcie prezentacji omówiono podstawowe zagadnienia związane z wyborem grup fokusowych jako metody pomocniczej oraz głównej, wykorzystywanej w badaniach projekcyjnych. Po prelekcji dyskusja koncentrowała się na błędach związanych z nieprawidłowym stosowaniem tej metody i adekwatnością jej aplikacji dla różnych problemów społeczno-ekonomicznych.
V spotkanie, 29 listopada 2017 r.
W dniu 29 listopada odbyło się kolejne spotkanie poświęcone problemom metodologicznym. Temat stanowił kontynuację wątków związanych z błędami badań sondażowych, o których już rozmawialiśmy podczas jednego z wcześniejszych spotkań („Pułapki i zagrożenia w badaniach sondażowych”). Wątek ten okazał się tak interesujący, że ponowiliśmy go z pomocą prezentującej temat dr Magdaleny Jelonek z Katedry Socjologii. W trakcie interesującej dyskusji na temat stosowania poziomu istotności jako kryterium formułowania wniosków o istnieniu zależności między zmiennymi w badaniach populacyjnych podniesiono kwestię, że nie zawsze jest to zasadne i może prowadzić do błędów. Kolejne spotkanie zaplanowano w nowym roku kalendarzowym.
IV spotkanie, 8 czerwca 2017 r.
Czwarte i ostatnie zarazem w semestrze letnim spotkanie odbyło się 8 czerwca br. Udział w nim wzięło 10 osób. Jego tytuł przewodni brzmiał „Pułapki i zagrożenia w badaniach sondażowych”. Dr Magdalena Jelonek z Katedry Statystyki na kanwie planu badania omawiała potencjalne błędy, jakie mogą pojawić się. Zagadnienie okazało się być niezwykle inspirujące i po dyskusjach okazało się, że nie wszystkie kwestie zdołano omówić. Z tego względu postanowiono o ponownym podjęciu tematu w kolejnym roku akademickim.
III spotkanie, 18 maja 2017 r.
W dniu 18 maja br. odbyło się trzecie spotkanie w ramach seminarium „Problemy metodologiczne zarządzania publicznego” adresowane dla pracowników uczelni zorganizowane przez Zakład Zarządzania Organizacjami Publicznymi. W trzecim spotkaniu wzięło udział łącznie 13 osób reprezentujących kilka katedr, w których podejmuje się badania z tytułowej problematyki. Dr Krzysztof Jakóbik, pracownik Katedry Gospodarki Publicznej, przedstawił temat pt. „Dobre praktyki stosowania metod ilościowych w badaniach naukowych”. W ramach omawianego zagadnienia poruszano kwestie dotyczące zarówno przygotowania do badania, jak również gromadzenia danych, analizy, a także prezentacji.
II spotkanie, 29 kwietnia 2017 r.
W dniu 29 kwietnia br. odbyło się drugie spotkanie w ramach seminarium „Problemy metodologiczne zarządzania publicznego” adresowane dla pracowników uczelni zorganizowane przez Zakład Zarządzania Organizacjami Publicznymi. W drugim spotkaniu wzięło udział łącznie 11 osób reprezentujących kilka katedr, w których podejmuje się badania z tytułowej problematyki. Dr Anna Pawlina, pracownik Katedry Socjologii, wygłosiła referat pt. „Strategie konstrukcji próby w badaniach jakościowych”. Po prezentacji, w której Prelegentka przedstawiła między nimi różne rodzaje strategie doboru próby, w tym a priori i ad hoc, odbyła się dyskusja. W jej trakcie zadawano pytania dotyczące zapewnienia wiarygodności uzyskanych danych w badaniach jakościowych, weryfikacji rygoru metodologicznego z punktu widzenia zarówno autora raportów opracowanych na podstawie takich badań, jak i recenzenta. Ponadto uczestnicy dzielili się swoimi doświadczeniami w realizacji badań jakościowych i wyzwaniami z jakimi musieli się zmierzyć.
I spotkanie, 9 marca 2017 r.
W dniu 9 marca br. odbyło się pierwsze spotkanie w ramach seminarium „Problemy metodologiczne zarządzania publicznego” adresowane dla pracowników uczelni zorganizowane przez Zakład Zarządzania Organizacjami Publicznymi. W tym inauguracyjnym wydarzeniu wzięło udział łącznie 14 osób reprezentujących kilka katedr, w których podejmuje się badania z tytułowej problematyki. Prelegent, dr Krzysztof J. Jakóbik z Katedry Gospodarki Publicznej, przedstawił prezentację pt. „Publiczne rejestry i bazy danych statystycznych jako źródła informacji do celów zarządzania i ewaluacji”. W trakcie dyskusji omówiono kwestię oceny jakości danych w publicznym systemie informacyjnym, dostępu do danych publicznych i dobrych praktyk opisywania badań przeprowadzonych z wykorzystaniem tych źródeł.